خدای واحد( تثلیث)

ما پیروان مسیح به این اعتقاد داریم: خدا واحد است. در وجود این خدای واحد، سه شخصیت متمایز و جدا وجود دارد، به اسم خدای پدر، خدای پسر و خدای روح‌القدس. این سه شخصیت ، یک خدای واحد را تشکیل می‌دهد. خدای واحد از سه شخصیت متمایزازهمدیگر تشکیل شده است که هر سه از ذات واحد برخوردارند، یعنی اینکه هر سه به یک اندازه خدا هستند و یکی از دیگر کمی و یا زیادی ندارند. ما اعتقاد داریم که یک خدا وجود دارد، اما در درون این خدا، سه شخصیت هست که هر سه به یک اندازه، ذات الهی دارند و به یک اندازه «خدا» هستند و با هم خدای یگانه را تشکیل می‌دهند. در ضمن، این سه شخصیت، نه فقط از نظر ذات و از نظر ابدی بودن با هم برابرند، بلکه از نظر اراده هم با هم یکی هستند. یعنی این سه شخصیت دارای سه اراده مختلف نیستند، بلکه هر سه اراده ای واحد دارند. این اراده را خدای پدر طرح می‌نماید، و خدای پسر و روح‌القدس آنرا اجرا می‌نمایند. برای همین است که ما پیروان مسیح به خدای واحد در سه شخصیت که تثلیث است ایمان داریم.

این خدای واحد که از سه شخصیت تشکیل شده، قابل تجزیه هم نیست. گرچه این سه شخصیت از هم متمایزند، اما فقط و فقط با هم خدای واحد را تشکیل می‌دهند. درضمن، ذات الوهیت فقط و فقط در این سه شخصیت وجود دارد و هیچ موجود دیگر از ذات الهی برخوردار نیستند

اعتقاد ما طبق کتاب ‌مقدس این است که خدا واحد است اما از سه شخصیت متمایز تشکیل شده است. ما به خدای واحد در تثلیث اعتقاد داریم.

        هر یک از این سه شخصیت با اینکه از نظر برخورداری از ذات الهی و ابدی با هم برابراند، اما نقش‌های شان، تا آن جاییکه که به عالم خلقت مربوط می‌شود، متفاوت است. خدای پدر همان طور که از نام مبارکش پیداست، پدر همه چیزها و همه کس است. خدای پدر نقشه خلقت عالم را می‌کشد. خدای پسر طرح خدای پدررا به اجرا در آورده است. یوحنای رسول در انجیل یوحنا، فصل اول، آیه ۳ در مورد پسر خدا می‌‌فرماید:

همه چیز به وسیلۀ او هستی یافت و بدون او چیزی آفریده نشد.
یوحنا ۱: ۳

طرح نجات انسان را خدای پدر ریخت. در آیه معروفِ یوحنا ۳:‏۱۶، این نکته کاملاً واضح نوشته شده است:

زیرا خدا به دنیا آنقدر محبت داشت که پسر یگانۀ خود را داد تا هر که به او ایمان بیاورد هلاک نگردد، بلکه صاحب زندگی ابدی شود.
یوحنا ۳: ۱۶

اجرا کننده طرح نجات بشر، خدای پسراست. او از طرف خدای پدر آمد تا راه رستگاری بشر را فراهم نماید. و وقتی طرح نجات تکمیل شد، او باز به جای اول خود به آسمان بر گشت. اما روح‌القدس را فرستاد تا طرح نجات را در زندگی ما پیاده نماید. برای همین است که می‌‌بینیم در کتاب اعمال رسولان و رسالات رسولان، همه به نقش روح‌القدس اشاره شده است. پس نتیجه اینکه خدای پدر، طرح کننده نجات بشر؛ خدای پسر، اجرا کننده طرح؛ و روح‌القدس نگاه کننده طرح می‌باشد.

گرچه این سه شخصیت تثلیث از نظر ذات الهی و ابدیت و اراده با هم برابرند، اما نباید فراموش کرد که پسر خدا هدفش این است که خدای پدر جلال پیدا نماید. روح‌القدس هم هدفش این است  که  عیسی مسیح جلال پیدا نماید. پس می‌‌بینیم که در تثلیث نظربه  نقش، سلسله ‌مراتبی وجود دارد. روح‌القدس مسیح را جلال می‌دهد و به انسان می‌شناساند تا مسیح هم خدای پدر راجلال بدهد و او را به انسان می‌بشناسند. باید به این راز در تثلیث خوب توجه داشته باشیم. این نکته باعث روشن شدن خیلی از گفته‌های عیسی مسیح در باره خودش، و اشارات به روح‌القدس در عهدجدید می‌شود

قابل یاد آوری است که خدای پدر را هیچکس ندیده و نمی‌تواند ببیند. یوحنای رسول، در انجیل یوحنا فصل اول، آیه ۱۸، اینطور می‌‌فرماید:

کسی هرگز خدا را ندیده است، اما آن پسر یگانه ای که در ذات پدر و از همه به او نزدیکتر است او را شناسانیده است.
یوحنا ۱: ۱۸

منظور ما از این که می‌‌گویم «عیسی تجسم خدا در جسم انسان است»،این نیست که عیسی تمامیت خدای واحد را تجسم کرده است، بلکه می‌‌دانیم که او شخصیت دوم از سه شخصیت خدای واحد را در جسم انسان تجسم نمود. یا  وقتی می‌‌گویم «خدا جسم انسانی پوشید » طبق عهدجدید  کتاب مقدس که ما به آن اعتقاد داریم، این است که فقط پسر خدا، یعنی شخصیت دوم از سه شخصیت تثلیث، جسم انسانی پوشید و به زمین آمد، اما خدای پدر و خدای روح‌القدس در تمامی عالم هستی حضور داشتند و تمامیت خدای واحد در جسم انسانی ظاهر نه شده بودند.

برای مثال، موقع غسل تعمید مولای ما عیسی مسیح، وقتی او از آب بیرون آمد، صدای خدای پدر که نادیدنی است، از آسمان شنیده شد که فرمود: « این است پسر محبوب من که از او خشنودم.» و در همان موقع، روح‌القدس هم به شکل کبوتر بر عیسی نازل شد. پس در این واقعه ما می‌‌بینیم که پسر خدا جسم شده، اما خدای پدر در آسمان بود، و روح‌القدس هم در  صحنه حاضر و بر اوضاع تسلط دارد. ده هیچ جای عهدجدید این اصطلاح «عیسی خداست» به ‌کار نرفته، بلکه در عهدجدید، با دقت تمام، سعی شده هویت و شخصیت خدای پدر و خدای پسر از هم متمایز نگاهداشته شود.

عیسی  مسیح هیچوقت نفرمود«من خدا هستم»، بلکه می‌‌فرماید:« من و پدر یک هستیم»، یعنی اینکه هم پدر وجود دارد  و هم عیسی مسیح، اما این دو از نظر ذات، هر دو خدا هستند. یا مثلاً در یوحنا ۱:‏۱ می‌‌خوانیم:« در ابتدا کلمه بود، و کلمه نزد خدا بود، و کلمه خدا بود.» یوحنای رسول به دو شخصیت اشاره می‌‌کند، خدا و کلمه. کلمه نزد خدا بود، یعنی اینکه از ذات او بود. اما در ضمن، این کلمه خودش هم خدا بود. منظور این نیست که کلمه، تمامیت خدای واحد بوده است. بعد در جای دیگر  یوحنا رسول در آیه ۱۴ همین فصل، چنین می‌‌فرماید:« کلمه جسم گردید و در میان ما ساکن شد». نمی‌گوید «خدا جسم گردید»، بلکه می‌‌گوید « کلمه جسم گردید»، یعنی شخصیت دوم از سه شخصیت خدای واحد. و بعد در آیه ۱۸ می‌‌فرماید: «خدا را هرگز کسی ندیده است (یعنی خدای پدر را). پسر یگانه‌ای که در آغوش پدر است، همان او را بر ما ظاهر کرد.» ما خدای پدر را دیده نمی توانیم ، اما عیسی مسیح، جسم شد و ذات خدا و محبت او را در جسم انسانی به ما نشان داد.

 وقتی عیسی روی زمین بود، فقط پسر خدا جسم شده بود، اما خدای پدر در آسمان بود، و عیسی با خدای پدر صحبت می‌‌کرد،  روح القدس هم وظایف که داشت به اورسیدگی می‌نمود.  

بعضی‌ها می‌کویند که مسيحيان به وجود سه خدا معتقدند، این کاملاً نادرست است و با اعتقادات اساسی مسيحيان واقعی، هماهنگی ندارد. مسيحيان فقط به يک خدای واحد و يکتا اعتقاد دارند و تمام قسمتهای کتاب مقدس به ای حقيقت شهادت می‌دهد .

وقتی می‌‌‌گویم خدا واحد و يکتا است اما این واحد بودن و یکتایی آن از سه شخصیت پدر و پسر و روح‌القدس تشکيل شده است، اين اعتقاد با عقيده سه خدائی کاملاً فرق دارد. درمسيحيت، ما سه خدا را ‌‌پرستش نمی کنیم، بلکه يک خدای واحد که شامل پدر و پسر و روح‌القدس است. اين سه شخصيت الهی، در ماهيت و ذات کاملاً با يکديگر همانند و در قدرت و جلال کاملاً با هم برابر هستند

در کتاب مقدس، چه در عهد عتيق و چه درعهد جديد، آيات زيادی هست که وجود تثليث در ذات خدای واحد را بيان می‌‌کنند. در کتاب پيدايش ١: ٢٦، ٣: ٢٢ و ١١: ٧ می‌‌بينيم وقتی که خدا سخن می‌‌گويد، خود را  بصورت جمع معرفی می‌نماید تا متوجه شويم که آن وحدتی مرکب است نه واحد خالص. حتی در آيه معروف «ای اسرائيل بشنو يهوه خدای ما يهوه واحد است»، لغت عبری "اخاد" که به معنای يک و واحد می‌‌باشد، به وحدت مرکب اشاره دارد و دليلی ديگر بری اثبات تثليث در ذات خدا است. در عهد جديد نيز آياتی از قبيل، « پس برويد و همه ملتها را شاگرد من سازيد و آنها را به نام پدر و پسر و روح‌القدس تعميد دهيد" (متی ٢٨: ١٩) و "فيض عيسی مسيح خداوند، محبت خدا و رفاقت روح‌القدس، با همه شما باد آمين." (دوم قرنتيان ١٣: ١٤) و ذکر مکرر سه شخصيت الوهيت، يعنی پدر و پسر و روح‌القدس در قسمتهای مختلف کلام خدا، بيان کننده تثليث مقدس می‌‌باشد

مسيحيان خدای واحد را که طبيعت سه ‌گانه دارند و از پدر و پسر و روح‌القدس تشکيل شد است عبادت می‌‌کنند. خدای پدر ناديده، توسط پسر يگانه‌اش عيسی مسيح به جهانيان آشکار گرديد و پسر خدا، عيسی مسيح خداوند، با خون و مرگ خود بر صليب و قيام از مردگان، نجات و حيات جاويد را برای جهانيان فراهم کرد. و روح‌القدس همان تسلی‌دهنده و پشتيبانی است که در قلب ايمانداران به مسيح ساکن می‌‌گردد و آنان را به تمام حقيقت رهبری می‌‌نمايد.